Art Deco là một trường phái nghệ thuật và trang trí mang tính chiết trung được bắt đầu tại thành phố Paris vào thập niên 1920 và phát triển ra toàn thế giới trong thập niên 1930.
Phong cách này ảnh hướng đến mọi lĩnh vực của thiết kế, bao gồm kiến trúc và thiết kế nội thất, thiết kế công nghiệp, thời trang, trang sức và cả lĩnh nghệ thuật thị giác như hội họa, nghệ thuật tạo hình và điện ảnh. Khái niệm “Art Deco” được nhắc đến rộng rãi lần đầu tiên vào năm 1966 sau một cuộc triển lãm tại Paris mang tên “Les Années 25” và đề dưới “Art Deco”, kỷ niệm Triển lãm thế giới về công nghiệp hiện đại và mỹ nghệ năm 1925. Nghệ thuật Art Deco tiêu biểu bởi tính thanh lịch, quyến rũ, công năng và hiện đại.
Trào lưu này là một sự pha trộn của nhiều trường phái vào đầu thế kỷ 20, bao gồm Tân cổ điển (Neoclassic), Kết cấu (Constructivism), Lập thể (Cubism), Hiện đại (Modernism), Tân nghệ thuật (Art Nouveau) và Tương lai (Futurism). Các hình khối liên hợp nó và phong cách sắp xếp hợp lý của công nghệ hiên đại kết hợp mô hình bởi các biểu tượng được lấy từ vùng Viễn Đông, La Mã cổ Hy Lạp, Châu Phi và các nền văn hóa Maya và Aztec. Art Deco không phát triển nhiều ở châu Âu, chỉ có ở Mỹ và các quốc gia thuộc địa ở châu Á như Ấn Độ hay Philippines.
Sự kết hợp hài hòa các trào lưu thiết kế trong một không gian nội thất chính là điểm nổi bật của Art Deco
Trong lĩnh vực kiến trúc, trào lưu của Art Deco xuất hiện ban đầu như một phản ứng chống lại những gì bị coi là “yếu mềm”, “nhu nhược” của Art Nouveau xuất hiện trước đó ở Bỉ, Hà Lan, Pháp, Đức,… Những gì mà Art Deo thể hiện là sự hướng tới những tuyến hình đơn giản, những khối hình học kinh điển trong bố cục không gian, lấy cảm hứng từ hội họa lập thể và chủ nghĩa kết cấu trong kiến trúc. Art Deco cũng chủ trương biểu hiện một nghệ thuật của thời đại cơ khí với những trang trí điêu khắc, sử dụng các vật liệu hiện đại như kim loại, kính. Những băng cửa rộng chạy theo chiều ngang hay chiều dọc trên mặt đứng chính là biểu hiện của công nghệ xây dựng mới bằng bê tông cốt thép đang thịnh hành lúc bấy giờ. Kiến trúc Art Deco phát triển mạnh ở châu Âu những năm 1920-1930, nhất là ờ các nước công nghiệp phát triển như Anh, Pháp, Đức,…
Những đặc điểm của trào lưu thiết kế nội thất Art Deco
Art Deco thoát khỏi nền tảng cơ bản chấp nhận ảnh hưởng từ nhiều phong cách khác nhau từ đầu thế kỷ 20, trong đó có Tân cổ điển, Tạo dựng, Lập thể, Hiện đại và chủ nghĩa Vị lai phổ biến ở Châu Âu và Mỹ trong suốt những năm 20 và 30 cho đến ngày nay. Đặc điểm nhận dạng một công trình mang hơi hướng Art Deco là hình khối giản dị mang tính hiện đại, đại đa số là mái bằng, sử dụng với liều lượng vừa phải các họa tiết trang trí trên mặt đứng. Cấu trúc của Art Deco được dựa trên toán học và hình học, hình dạng. Nó được phổ biến rộng rãi và được coi là một hình thức chiết trung của sự tao nhã kết hợp phong cách hiện đại. Đặc trưng của những thiết kế nội thất theo kiểu Art Deco là hình dáng hình học và góc cạnh, sử dụng chất liệu bóng và các đường thẳng trong trang trí. Trông nó khá mạnh mẽ và rõ nét mà không có nhiều đường rối hay uốn lượn trong không gian.
Chất liệu sử dụng trong thiết kế nội thất Art Deco
Những chất liệu chắc chắn sẽ phải xuất hiện trong các thiết kế nội thất phong cách Art Deco là: thép không gỉ, gương, crôm, kính, đồ gỗ sơn bóng hoặc sơn bóng gương, khảm trên gỗ và thậm chí là cả da cá mập và da ngựa vằn. Những vật liệu đắt tiền như gỗ mun, đá cẩm thạch và các loại gỗ quý hiếm cũng thường được sử dụng để tạo ra một số phụ kiện đắt tiền chỉ dành cho những người giàu có.
Chất liệu crôm mạ vàng làm tăng phần sang trọng cho ngôi nhà. Inox và da cũng là một chất liệu được ưa dùng trong nội thất Art Deco
Có một vài chủ đề thường thấy trong những thiết kế phong cách Art Deco bao gồm: cành lá và chim chóc, phong cách khỏa thân, hình dạng hình thang, hình dạng chữ V hoặc chữ Z, động vật, ánh sáng mặt trời,…
Màu sắc thiết kế nội thất Art Deco
Màu sắc trong những thiết kế Art Deco bao gồm: màu vàng sáng và sâu, màu đỏ, xanh lá cây, xanh da trời, màu hồng kết hợp tốt với màu bạc, đen và crôm. Nếu bạn muốn điều gì đó mềm mại hơn hãy thử màu kem và màu be, những màu này cũng thường được sử dụng trong phòng khách, phòng ăn và phòng ngủ, các màu sắc tương phản với độ bóng của gỗ và nội thất sơn mài thường được sử dụng trong phong cách này.
Đồ nội thất Art Deco
Phong cách Art Deco lựa chọn đồ nội thất với kiểu dáng mạnh mẽ, đơn giản và không kiểu cách. Đồ nội thất bằng gỗ quý hiếm cũng như crôm là lựa chọn tuyệt vời. Nội thất phong cách Art Deco có xu hướng yêu thích sự to lớn nên bạn đừng ngại khi mua những thứ lớn. Tủ bát đĩa, tủ quần áo, ghế,…có kích thước rộng rãi là đặc trưng của phong cách này.
Sàn
Thảm làm lót sàn trong những thiết kế theo lối trừu tượng của đá hoa đen hoặc trắng là đặc trưng, như là sàn gỗ được sơn mài hay khảm. Gỗ bóng cũng là nguyên liệu tuyệt vời để làm sàn. Những sàn nhà trong thời kì của Art Deco được che phủ bởi những tấm thảm lớn với họa tiết hình học, vì thế bạn có thể tự do làm những thứ mà mình thích.
Đèn
Đèn thường làm bởi pha lê và crôm, nhìn chúng lúc nào cũng mới. Kính thi thoảng cũng được khắc bằng axit hoặc tráng men. Thủy tinh trắng và thủy tinh màu cũng thường sử dụng. Nếu bạn muốn kết hợp một vài yếu tố của những thiết kế Art Deco trong nhà thì nó khá dễ dàng thêm một hoặc hai phần nhỏ hoặc để trang trí hoàn toàn căn phòng theo cách đặc biệt.
Các công trình thiết kế nội thất Art Deco Ở Hà Nội
Trụ sở Ngân hàng Đông Dương cũ, nay là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ở Hà Nội. Sau Chiến tranh thế giới lần thứ nhất, các hoạt động kinh tế trở nên nhộn nhịp hơn, một làn sóng đầu tư của người Pháp, một phần nhỏ của người Hoa và người Việt diễn ra ở Hà Nội. Một loạt trụ sở ngân hàng, công ty và nhiều biệt thự tư nhân được xây dựng. Vì đây là các hoạt động đầu tư tư nhân nên chủ nhân của chúng cũng không cần nhờ tới các kiến trúc sư “cung đình” như A-H. Vildieu nữa.
Các kiến trúc sư có đầu óc cách tân hơn được trọng dụng và từ đó một phong cách thiết kế hiện đại, giản dị và thực dụng, phù hợp với xu hướng kiến trúc đang phát triển ở Tây Âu và Bắc Mỹ thời bấy giờ, phong cách Art Deco, được ứng dụng trong thiết kế nhiều công trình ở Hà Nội.
Kiến trúc Art Deco bắt đầu phát triển ở Hà Nội từ những năm 1920 và đặc biệt mạnh mẽ vào những năm 1930. Những công trình xây dựng theo xu hướng này thường sử dụng những hình khối kinh điển trong bố cục không gian, các khối vuông, chữ nhật kết hợp với các khối bán trụ tạo ra một hình thức kiến trúc hiện đại và giản dị.
Thêm vào đó là các hoạ tiết trang trí bằng thép uốn hoặc đắp nổi bằng xi măng, thạch cao với đường nét mềm mại làm giảm bớt sự thô nặng của các khối chủ đạo. Đây cũng là hình loại kiến trúc được nghiên cứu và có nhiều sự cải biên nhằm tới sự hài hoà với khí hậu và cảnh quan Hà Nội.
Một số công trình tiêu biểu:
Chi nhánh ngân hàng Đông Dương (ảnh 4), nhà in IDEO (24 Tràng Tiền), công ty AVIA (39 Trần Hưng Đạo), Bưu điện (6 Đinh Lễ), các toà nhà số 91 Đinh Tiên Hoàng và 31 Tràng Tiền, cùng rất nhiều biệt thự trải từ quận Ba Đình tới cuối các phố Bà Triệu, Hàng Chuối.
Đặc điểm nhận dạng: Hình khối giản dị mang tính hiện đại, đại đa số là mái bằng, sử dụng với liều lượng vừa phải các họa tiết trang trí trên mặt đứng.
0 Nhận xét